You are using an outdated browser. For a faster, safer browsing experience, upgrade for free today.



https://www.nvrislam.net/index.php?j=tote&post=7331
Сұхбат: қарыз мәселесінде келісімшарт жазылу керек (2023.12.27 / 1445-хижри 14-Жұмада әл-Тани)
Исламбол (Стамбул), Түркия.

Әс-сәламу Әлейкум уа Рахматуллахи уа Баракатуху.
Ағузубиллаһи Минаш-шайтанир ражим, Бисмиллахир Рахманир Рахим.
Уа с-салату уа с-Саламу ғалә Расулина Мұхамадин Сәйиди л-Ауалина уа л-Ақирин, Мәдәт я РасулАллаһ, Мәдәт я Сәдәти Әсхаби Расулилаһ, Мәдәт я Машайқина, Дәстүр Мәуләнә Шайық Абдуллаһ әл-Фәйз әд-Дағыстани, Шайық Мұхаммад Назым әл-Хаққани, Мәдәт. Тәриқатуна әс-Сұхбах уа л-Қайру фи л-Жәмиях.

Бисмиллахир рахманир рахим, «ـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓا۟ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَىٰٓ أَجَلٍ مُّسَمًّى فَٱكْتُبُوهُ ۚ» (о иман келтіргендер, мәлім мерзімдік қарызға келіскенде, оны жазысып алыңдар) (құран 02:282), садақал-лахул ғазим, Алла Әззә уә-Жәллә «қарыз алған кездеріңде, оны жазып алыңдар» дейді, демек қарыз алсаңыз немесе берсеңіз, оны жазып қойыңыздар, бұл барлық адамға бірдей солай болмақ, Алла Әззә уә-Жәллә осылай дер, Ол «ағалы-інілі, әпекелі-сіңлі ағайындылар, нағашылар және достар ара оны жазбай-ақ қойсаңдар болады» деген жоқ, оны барлығымен жазысу керек, себебі адам баласы ұмытшақ келеді әрі оның нәпсісі бар, нәпсі адамдарды алдайды, нәпсіге халал-харам барлығы бәрібір, ол әр нәрсені пайда көрер, сондықтан кейін туындайтын мәселелерден сақтану үшін қарыз алғанда немесе бергенде, оны өзара жазысып алыңыздар.

Бізге көптеген адамдар келер, олар Мәуләнә Шайық Назым хазіретке «мен бәлен адамға қарыз беріп едім, бірақ біз оны жазбағанбыз, бизнис істемек болдық, мен оған сеніп, қарыз ақша бердім, бірақ ол оны бермей жатыр, не істесем болар? қазір сотта соттаспақшы болып жатырмыз» деп айтады, ал біз әу-бастан «сендер оны қағазға жазып алдыңдар ма?» деп сұраймыз, олар «жоқ, енді не істеймін?» дер, сіз басқа не қыларсыз? біздің кеңес сол, барыңыз да бір ыстакан су ішіп отырыңыз, осы ғана, басқа амал нешік! сіз бұндайда ештеңені қайтара алмайсыз, себебі сіз Алла Әззә уә-Жәлләның әмірін орындаған жоқсыз, енді оны орындамағаныңыз үшін тартар жазаңыз осы болмақ, бұл іс сізге жақсы сабақ болар, біз басқа ештеңе дей алмаймыз, себебі араларыңызда ешбір қағаз, тоқтам, хұжат, келісімшарт жазылмаған, егер сіз сотқа барсаңыз да, олар сізден «дәлеліңіз қайда?» деп сұрар, көптеген дау-шаралар бар болып, олардың ақырына жеткеніңізше он жыл өтіп кетеді әрі соңына жеткен күнде де, сіз одан бір тиын пайда ала алмайсыз, түк жоқ, тіпті бірдеме тапсаңызда, ол ақшаңыздан пайда болмай, басқа бірдеңе кетіп, жоқ болар.

Сондықтан бұл іс маңызды шаруа болмақ яғни қарыз ісі көңіл бөлерлік маңызды іс, шындығында қарыз алғандар қарызды пайда көрмесін, оны төлемей қойғанын ақылдылық санамасын, ол осы дүниеде де, ақиретте де пайда бермес, құран әзиму-шәнда да біреу қайтыс болса, оның мүлкінің мұрагерлерге бөлінетіндігін айтар, бірақ одан бұрын, оның елде қарызы болған болса, сол қарызы төлену керек, сонан соң асып қалғанын мұрагерлерге бөліп таратуға болады.

Әрине осындай мәселелерге байланысыты қазір адамдар қарыз бермейтін болған, олар қазір бермеген кезде, жұрт бәнкелерден я ана-мына орындардан қарыз алар, ал бәнке қарызының өзіндік төлемі бар болып, ол өлі-тіріңе қарамас, бәнке мәлім хауіпсіздік кепіл ақша (депозит) алады, айтып өткеніміздей, аңқаулықтар болып жатады, кейде аңқаулықты ақымақтық дерсіз, себебі сіз бұнда Алла Жәллә Жәләлухудың әмірін орындаған жоқсыз, демек сізде ақыл кемдік бар, бұл нәрселер Алла Жәллә Жәләлухудың әмірлерінен әрі адамдарға білінген істер еді.

Алла Жәллә Жәләлухудың әмірі адамдар үшін пайдалы болмақ, сіз оны (қарызды) жазып алған кезіңізде, бұл әмірді орындағаныңыз үшін сауап табасыз, демек біз Алла Жәллә Жәләлухудың әмірін орындап жатырмыз, «кел, біз доспыз ғой, бәленшеміз ғой, түгіленшеміз ғой, бізге ол қажетсіз» деу болмасын, сіз «жоқ, бұл Алла Әззә уә-Жәлләның әмірі, ол құранда жазылған, біз оны істелік» деп айтуыңыз керек, егер олар «жоқ, оны істемейміз» десе, «онда жөніңе кет» деңіз, осылай етсе болды, Алла Жәллә Жәләлуху бізді нәпсілеріміздің кесірінен сақтағай.

Мейлі олар молда-қожа немесе қажы болса да, тіпті олар қажылыққа 10 немесе 20 рет барған болса да, бәрібір олар әлі өз нәпсілеріне бойұсынады, біз бұны көп көргенбіз, сәлде-тұрбан кйіп, ұзын сақал қойып алғандар, қажылар, имамдар, молдалар, қожалар да адам алдайды, тіпті олар басқаларға қарағанда адамдарды келістіріп алдап кетеді, көп алдайды, бірақ шындығында олар өздерін алдап жүр, Алла Жәллә Жәләлуху бізді олардың, шайтанның және өз нәпсілеріміздің кесір-кесапатынан сақтағай, иншалла.

Уәмин Аллаһ ат-Тауфиқ, әл-Фатиха.
- Әулие Сопы Маулана Шайық Мехмет Әділ әр-Раббани, Нақышбанд Тәриқатының 41-Әулие Шайқы

#ислам #сүннет #әулие #жүрек #қазақ #дін #тәриқат #сопы #сопылық #намаз #алла #аллах #ораза #мұсұлман #ғұлама #туражол #нақшыбанды #раббани #тасауф #kazakhstan #kazakh #islam
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami
fb.com/tanirtaw



سۇحبات: قارىز ماسەلەسىندە كەلىسىمشارت جازىلۋ كەرەك (2023.12.27 / 1445-حيجري 14-جۇمادا ءال-تاني)
يسلامبول (ستامبۋل)، تۇركيا.

ءاس-ءسالامۋ الەيكۋم ۋا راحماتۋللاحي ۋا باراكاتۋحۋ.
اعۋزۋبيللاھي ميناش-شايتانير راجيم، بيسميللاحير راحمانير راحيم.
ۋا س-سالاتۋ ۋا س-سالامۋ ءعالا راسۋلينا مۇحامادين ءسايدي ل-اۋالينا ۋا ل-اقيرين، ءمادات يا راسۋلاللاھ، ءمادات يا ءساداتي ءاسحابي راسۋليلاھ، ءمادات يا ماشايقينا، ءداستۇر ءماۋلانا شايىق ابدۋللاھ ءال-ءفايز ءاد-داعىستاني، شايىق مۇحامماد نازىم ءال-حاققاني، ءمادات. ءتاريقاتۋنا ءاس-سۇحباح ۋا ل-قايرۋ في ل-ءجامياح.

بيسميللاحير راحمانير راحيم، «ـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ َءامَنُوٓا۟ إِذَا تَدَايَنتُم بِدَيْنٍ إِلَىٰٓ أَجَلٍ مُّسَمًّى فَٱكْتُبُوهُ ۚ» (و يمان كەلتىرگەندەر، ءمالىم مەرزىمدىك قارىزعا كەلىسكەندە، ونى جازىسىپ الىڭدار) (قۇران 02:282)، ساداقال-لاحۋل عازيم، اللا ءاززا ءۋا-ءجاللا «قارىز العان كەزدەرىڭدە، ونى جازىپ الىڭدار» دەيدى، دەمەك قارىز الساڭىز نەمەسە بەرسەڭىز، ونى جازىپ قويىڭىزدار، بۇل بارلىق ادامعا بىردەي سولاي بولماق، اللا ءاززا ءۋا-ءجاللا وسىلاي دەر، ول «اعالى-ءىنىلى، اپەكەلى-ءسىڭلى اعايىندىلار، ناعاشىلار جانە دوستار ارا ونى جازباي-اق قويساڭدار بولادى» دەگەن جوق، ونى بارلىعىمەن جازىسۋ كەرەك، سەبەبى ادام بالاسى ۇمىتشاق كەلەدى ءارى ونىڭ ءناپسىسى بار، ءناپسى ادامداردى الدايدى، ناپسىگە حالال-حارام بارلىعى ءبارىبىر، ول ءار نارسەنى پايدا كورەر، سوندىقتان كەيىن تۋىندايتىن ماسەلەلەردەن ساقتانۋ ءۇشىن قارىز العاندا نەمەسە بەرگەندە، ونى ءوزارا جازىسىپ الىڭىزدار.

بىزگە كوپتەگەن ادامدار كەلەر، ولار ءماۋلانا شايىق نازىم حازىرەتكە «مەن بالەن ادامعا قارىز بەرىپ ەدىم، ءبىراق ءبىز ونى جازباعانبىز، بيزنيس ىستەمەك بولدىق، مەن وعان سەنىپ، قارىز اقشا بەردىم، ءبىراق ول ونى بەرمەي جاتىر، نە ىستەسەم بولار؟ ءقازىر سوتتا سوتتاسپاقشى بولىپ جاتىرمىز» دەپ ايتادى، ال ءبىز ءاۋ-باستان «سەندەر ونى قاعازعا جازىپ الدىڭدار ما؟» دەپ سۇرايمىز، ولار «جوق، ەندى نە ىستەيمىن؟» دەر، ءسىز باسقا نە قىلارسىز؟ ءبىزدىڭ كەڭەس سول، بارىڭىز دا ءبىر ىستاكان سۋ ءىشىپ وتىرىڭىز، وسى عانا، باسقا امال نەشىك! ءسىز بۇندايدا ەشتەڭەنى قايتارا المايسىز، سەبەبى ءسىز اللا ءاززا ءۋا-ءجاللانىڭ ءامىرىن ورىنداعان جوقسىز، ەندى ونى ورىنداماعانىڭىز ءۇشىن تارتار جازاڭىز وسى بولماق، بۇل ءىس سىزگە جاقسى ساباق بولار، ءبىز باسقا ەشتەڭە دەي المايمىز، سەبەبى ارالارىڭىزدا ەشبىر قاعاز، توقتام، حۇجات، كەلىسىمشارت جازىلماعان، ەگەر ءسىز سوتقا بارساڭىز دا، ولار سىزدەن «دالەلىڭىز قايدا؟» دەپ سۇرار، كوپتەگەن داۋ-شارالار بار بولىپ، ولاردىڭ اقىرىنا جەتكەنىڭىزشە ون جىل ءوتىپ كەتەدى ءارى سوڭىنا جەتكەن كۇندە دە، ءسىز ودان ءبىر تيىن پايدا الا المايسىز، تۇك جوق، ءتىپتى بىردەمە تاپساڭىزدا، ول اقشاڭىزدان پايدا بولماي، باسقا بىردەڭە كەتىپ، جوق بولار.

سوندىقتان بۇل ءىس ماڭىزدى شارۋا بولماق ياعني قارىز ءىسى كوڭىل بولەرلىك ماڭىزدى ءىس، شىندىعىندا قارىز العاندار قارىزدى پايدا كورمەسىن، ونى تولەمەي قويعانىن اقىلدىلىق ساناماسىن، ول وسى دۇنيەدە دە، اقيرەتتە دە پايدا بەرمەس، قۇران ءازيمۋ-ءشاندا دا بىرەۋ قايتىس بولسا، ونىڭ مۇلكىنىڭ مۇراگەرلەرگە بولىنەتىندىگىن ايتار، ءبىراق ودان بۇرىن، ونىڭ ەلدە قارىزى بولعان بولسا، سول قارىزى تولەنۋ كەرەك، سونان سوڭ اسىپ قالعانىن مۇراگەرلەرگە ءبولىپ تاراتۋعا بولادى.

ارينە وسىنداي ماسەلەلەرگە بايلانىسىتى ءقازىر ادامدار قارىز بەرمەيتىن بولعان، ولار ءقازىر بەرمەگەن كەزدە، جۇرت بانكەلەردەن يا انا-مىنا ورىنداردان قارىز الار، ال بانكە قارىزىنىڭ وزىندىك تولەمى بار بولىپ، ول ءولى-تىرىڭە قاراماس، بانكە ءمالىم حاۋىپسىزدىك كەپىل اقشا (دەپوزيت) الادى، ايتىپ وتكەنىمىزدەي، اڭقاۋلىقتار بولىپ جاتادى، كەيدە اڭقاۋلىقتى اقىماقتىق دەرسىز، سەبەبى ءسىز بۇندا اللا ءجاللا ءجالالۋحۋدىڭ ءامىرىن ورىنداعان جوقسىز، دەمەك سىزدە اقىل كەمدىك بار، بۇل نارسەلەر اللا ءجاللا ءجالالۋحۋدىڭ امىرلەرىنەن ءارى ادامدارعا بىلىنگەن ىستەر ەدى.

اللا ءجاللا ءجالالۋحۋدىڭ ءامىرى ادامدار ءۇشىن پايدالى بولماق، ءسىز ونى (قارىزدى) جازىپ العان كەزىڭىزدە، بۇل ءامىردى ورىنداعانىڭىز ءۇشىن ساۋاپ تاباسىز، دەمەك ءبىز اللا ءجاللا ءجالالۋحۋدىڭ ءامىرىن ورىنداپ جاتىرمىز، «كەل، ءبىز دوسپىز عوي، بالەنشەمىز عوي، تۇگىلەنشەمىز عوي، بىزگە ول قاجەتسىز» دەۋ بولماسىن، ءسىز «جوق، بۇل اللا ءاززا ءۋا-ءجاللانىڭ ءامىرى، ول قۇراندا جازىلعان، ءبىز ونى ىستەلىك» دەپ ايتۋىڭىز كەرەك، ەگەر ولار «جوق، ونى ىستەمەيمىز» دەسە، «وندا جونىڭە كەت» دەڭىز، وسىلاي ەتسە بولدى، اللا ءجاللا ءجالالۋحۋ ءبىزدى ناپسىلەرىمىزدىڭ كەسىرىنەن ساقتاعاي.

مەيلى ولار مولدا-قوجا نەمەسە قاجى بولسا دا، ءتىپتى ولار قاجىلىققا 10 نەمەسە 20 رەت بارعان بولسا دا، ءبارىبىر ولار ءالى ءوز ناپسىلەرىنە بويۇسىنادى، ءبىز بۇنى كوپ كورگەنبىز، سالدە-تۇربان كيىپ، ۇزىن ساقال قويىپ العاندار، قاجىلار، يمامدار، مولدالار، قوجالار دا ادام الدايدى، ءتىپتى ولار باسقالارعا قاراعاندا ادامداردى كەلىستىرىپ الداپ كەتەدى، كوپ الدايدى، ءبىراق شىندىعىندا ولار وزدەرىن الداپ ءجۇر، اللا ءجاللا ءجالالۋحۋ ءبىزدى ولاردىڭ، شايتاننىڭ جانە ءوز ناپسىلەرىمىزدىڭ كەسىر-كەساپاتىنان ساقتاعاي، ينشاللا.

ءۋامين اللاھ ات-تاۋفيق، ءال-فاتيحا.
- اۋليە سوپى ماۋلانا شايىق مەحمەت ءادىل ءار-رابباني، ناقىشباند ءتاريقاتىنىڭ 41-اۋليە شايقى

#يسلام #سۇننەت #اۋليە #جۇرەك #قازاق #ءدىن #ءتاريقات #سوپى #سوپىلىق #ناماز #اللا #اللاح #ورازا #مۇسۇلمان #عۇلاما #تۋراجول #ناقشىباندى #رابباني #تاساۋف #kazakhstan #kazakh #islam
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami
fb.com/tanirtaw
سىلتەمە: https://www.nvrislam.net/index.php?j=tote&post=7331