Мазмұнды Көшіру

https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=7863
Сұхбат: хадисшы Имам Термизидің алғашқы пірі Қыдыр хазірет еді (2024.10.28 / Хижра 1446-жыл 25-Рабиғ әл-Тәни)
Исламбол (Стамбул), Түркия.

Әс-сәламу Әлейкум уа Рахматуллахи уа Баракатуху.
Ағузубиллаһи Минаш-шайтанир ражим, Бисмиллахир Рахманир Рахим.
Уа с-салату уа с-Саламу ғалә Расулина Мұхамадин Сәйиди л-Ауалина уа л-Ақирин, Мәдәт я РасулАллаһ, Мәдәт я Сәдәти Әсхаби Расулилаһ, Мәдәт я Машайқина, Дәстүр Мәуләнә Шайық Абдуллаһ әл-Фәйз әд-Дағыстани, Шайық Мұхаммад Назым әл-Хаққани, Мәдәт. Тәриқатуна әс-Сұхбах уа л-Қайру фи л-Жәмиях.

(Zawiyah Masjid Raya Pondok Indah – Jakarta, Indonesia да айтылған сұхбат). Әлхамдулилла, пайғамбарымыз ﷺ бір хадисінде егер адамдар Алла ﷻ білімі үшін жиналса, Алла ﷻ оларды берекелеп, оларға рахымын жаудыратындығы, Алла ﷻ дың оларға риза болып, олардың есімін жәннәтта атайтындығы айтылған, сондықтан осы жиынға ризамыз, қуанулымыз, ол тек Алла ﷻ үшін еді. Біз бұнда бірдеңе үйренгелі және Алла ﷻ дан құт-береке алғалы жиналып жатырмыз, Алла ﷻ қақпасына келген адамды қайтармайды, біз Алла Әззә Уә-Жәлләның, пайғамбарымыз ﷺ ның және әулиелердің назарындамыз. Олардың барлығы бұл мәжіліске риза, себебі бұл мәжіліс Алла ﷻ ны айтады, Оның есімін атап, Одан барша жақсылықты сұрайды. Тәлиб ілім яғни ілім ізденуші болу мүмин үшін өте үлкен іс, себебі әр адамның білім үйренуі Алла Әззә Уә-Жәлләдан келген бір әмір еді, сондықтан Алла ﷻ кейбір адамдарға ақыл береді, олар кішкене үйренеді, ал кейбірі көп үйрене алады, сондықтан әр адамның жағдайы ұқсамайды, демек әр адам өз қабілеті жеткенше Алла Әззә Уә-Жәлләның білімін ізденуі керек.

Исламда ілім яғни білім маңызды, себебі пайғамбарымыз ﷺ ға әмір етілген нәрсе, оқы яғни иқра еді, мұсылман жұрты сонау ислам тарай бастағаннан бастап, медіреселер ашты, әсіресе Басрах және Бағдатта солай болды, басқа қалаларда да солай, бірақ осы екі қала әйгілі болды, оларда білімге махаббат бар еді, сүбіхан-Алла, осы адамдарда білім үйренуге, жұртқа көмектесуге деген ерекше махаббат болды, себебі ол кез исламның ерте кезеңдері болып, олар пайғамбарымыз ﷺ бізге үйреткен нәрселердің барлығын меңгеріп отыруы керек болды, оларда тәлиб ілім яғни ілім шәкірті болуға деген ерекше қызығушылық болды. Көптеген медіреселер бар болып, ондағы әр медіресеге шәкірттер алыс-жақыннан, кезкелген жерден келіп оқушы еді, сонымен бірге осы медіреседе шәкірттер жатып тұратын орындар болды. Одан соң олар бір жыл, екі жыл, тіпті жеті жылға дейін осы медіреселерде оқитын, осы мектеп-медіреселерде оқып келген шәкірттер ғалым болып келетін, одан соң олар жаңа балаларға білім үйрететін, ондағылардың ислам білімі өсетін, барлық білім де өсетін, бұл мектеп-медіреселерде тек дінни білімдер ғана емес, медитсина, жаратылысытық ғылым және басқа сол сияқты білімдер де үйретілетін еді.

Айтып өткеніміздей, сүбіхан-Алла, Алла ﷻ әр нәрсеге хикімет салған, себебі осы кездері олар сияқты ерекше еңбекқор, үйренгіш, ізденгіш, тек қана оқу-жазумен қалмаған, бірақ ақылымен түсінігі де бар адамдарды таба алмайсыз, сол ғұламалардың бірі Сәйдина Термизи хазірет еді, ол үлкен мухадис, мухадис дегеніміз пайғамбарымыз ﷺ нан хадистерді жинап, кітап етіп құрастырған соң оны мұсылмандардың хадис үйренуі үшін қалдырған адам. Термизи хазірет орта азиядағы мәлім қалада тұратын, ол қойшы еді, бірақ оның пайғамбарымыз ﷺ дінін үйренуге деген махаббатымен құштарлығы зор болды, ол кезде ол бала болып, жасы 10, 11 я 12 де болса керек, осы жастар шамасы еді, оның достары да бар болып, олардың барлығының білімге деген махаббаты күшті болды, міне осылай олар шешімге келіп, «біз кетелік» дейді, олар көп сөйлесті, соңында «біз білім үйренуге кетуіміз керек, барлығын осында қалдырып, білім алу үшін медіресеге кетелік» деседі, осылайша олар барлығын дайындап, қаладан кетпек болады.

Термизи хазірет те үйіне келіп, сапарға дайындалады, ал анасы «сен қайда бармақшысың?» деп сұрайды, ол «мен достарыммен медіресеге барып, дін үйренуге, ілім үйренуге кетемін» дейді, анасы «мен аурумын, маған қарайтын сенен басқа ешкім жоқ, мені қалай тастап кетпексің?» дейді, ол баласы Имам Термизи хазіретке осылай дер. Ол кезде ол шамамен 12 я 13 жаста болатын, анасы оған «қай жерге барасың?» дейді, ол «мен басқа қалаға барып үйренемін» дейді, «онда мені қалай тастап кетпексің? мен аурумын, кеселім бар, маған қарайтын сенен басқа ешкім жоқ, мені қалай қиясың?» дейді анасы тағы да, сонда ол «болды, мен бармаймын, сізге қараймын, ана» дейді, оның екі досы медіресеге оқуға кетеді. Ал ол достарымен бірге оқуға бара алмағаны үшін көңілсізденіп, ешкім көрмейтін бір жерге барып әбден жылайды, ол осылай жылап жатқанда, жасы егделеу әдемі бір кісі келіп, «неге жылайсың?» деп сұрайды, ол «медіресеге оқуға барғым келген еді, бірақ ананың себебімен оқуға бара алмадым, ол ауру еді, сондықтан оқуды тастап, осында қой бағып жүрмін» дейді. Ал манағы жасамыс кісі оған «жақсы, мен біраз нәрсе білемін, саған білім үйретуіме болады, егер ұнатсаң, мен әр күні келіп, үш сағат білім үйретемін, 3-4 сағат, сен шамаң жеткенінше үйрен, егер қаласаң, осылай істе» дейді, ол қатты қуанып, «жарайды, мен сізден білім үйренейін» дейді, міне осылай ол әркүні одан үйрене бастайды, үш жылдан соң, оқуын тауысады, ал Термизи хазірет «оқуымды бітірген соң ғана бұл пір-ұстазымның Қыдыр әлейхис-салам екендігін білдім» дейді.

Имам Термизи балалық шағында анасын құрметтегені үшін және білімді шынайы сүйгені үшін, ислам дүниесіндегі ең үлкен ғұламаға айналды, оның кітаптарымен хадистері осыншама жылдар бойы оқылып келді, демек оның кітаптары мың жылдан бері оқылып келеді, ол қияметке дейін оқылатын болады, милиярттаған адам одан білім алды, үздіксіз алуда, Имам Термизи хазірет, әрине, исламның жүрегі болған тасауфқа еруші, ол өз білімінен өзінің тасауфқа ереу керектігін өте жақсы білген ...

Уәмин Аллаһ ат-Тауфиқ, әл-Фатиха.
- Әулие Сопы Маулана Шайық Мехмет Әділ әр-Раббани Хазірет, Нақышбанд Тәриқатының 41-Әулие Шайығы

#ислам #сүннет #әулие #жүрек #қазақ #дін #тәриқат #сопы #сопылық #намаз #алла #аллах #ораза #мұсұлман #ғұлама #туражол #нақшыбанды #раббани #тасауф #kazakhstan #kazakh #islam
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami


سۇحبات: حاديسشى يمام تەرميزيدىڭ العاشقى ءپىرى قىدىر حازىرەت ەدى (2024.10.28 / حيجرا 1446-جىل 25-رابيع ءال-ءتاني)
يسلامبول (ستامبۋل)، تۇركيا.

ءاس-ءسالامۋ الەيكۋم ۋا راحماتۋللاحي ۋا باراكاتۋحۋ.
اعۋزۋبيللاھي ميناش-شايتانير راجيم، بيسميللاحير راحمانير راحيم.
ۋا س-سالاتۋ ۋا س-سالامۋ ءعالا راسۋلينا مۇحامادين ءسايدي ل-اۋالينا ۋا ل-اقيرين، ءمادات يا راسۋلاللاھ، ءمادات يا ءساداتي ءاسحابي راسۋليلاھ، ءمادات يا ماشايقينا، ءداستۇر ءماۋلانا شايىق ابدۋللاھ ءال-ءفايز ءاد-داعىستاني، شايىق مۇحامماد نازىم ءال-حاققاني، ءمادات. ءتاريقاتۋنا ءاس-سۇحباح ۋا ل-قايرۋ في ل-ءجامياح.

(Zawiyah Masjid Raya Pondok Indah – Jakarta، Indonesia دا ايتىلعان سۇحبات). ءالحامدۋليللا، پايعامبارىمىز ﷺ ءبىر حاديسىندە ەگەر ادامدار اللا ﷻ ءبىلىمى ءۇشىن جينالسا، اللا ﷻ ولاردى بەرەكەلەپ، ولارعا راحىمىن جاۋدىراتىندىعى، اللا ﷻ دىڭ ولارعا ريزا بولىپ، ولاردىڭ ەسىمىن ءجانناتتا اتايتىندىعى ايتىلعان، سوندىقتان وسى جيىنعا ريزامىز، قۋانۋلىمىز، ول تەك اللا ﷻ ءۇشىن ەدى. ءبىز بۇندا بىردەڭە ۇيرەنگەلى جانە اللا ﷻ دان قۇت-بەرەكە العالى جينالىپ جاتىرمىز، اللا ﷻ قاقپاسىنا كەلگەن ادامدى قايتارمايدى، ءبىز اللا ءاززا ءۋا-ءجاللانىڭ، پايعامبارىمىز ﷺ نىڭ جانە اۋليەلەردىڭ نازارىندامىز. ولاردىڭ بارلىعى بۇل ماجىلىسكە ريزا، سەبەبى بۇل ءماجىلىس اللا ﷻ نى ايتادى، ونىڭ ەسىمىن اتاپ، ودان بارشا جاقسىلىقتى سۇرايدى. ءتاليب ءىلىم ياعني ءىلىم ىزدەنۋشى بولۋ ءمۇمين ءۇشىن وتە ۇلكەن ءىس، سەبەبى ءار ادامنىڭ ءبىلىم ۇيرەنۋى اللا ءاززا ءۋا-ءجاللادان كەلگەن ءبىر ءامىر ەدى، سوندىقتان اللا ﷻ كەيبىر ادامدارعا اقىل بەرەدى، ولار كىشكەنە ۇيرەنەدى، ال كەيبىرى كوپ ۇيرەنە الادى، سوندىقتان ءار ادامنىڭ جاعدايى ۇقسامايدى، دەمەك ءار ادام ءوز قابىلەتى جەتكەنشە اللا ءاززا ءۋا-ءجاللانىڭ ءبىلىمىن ىزدەنۋى كەرەك.

يسلامدا ءىلىم ياعني ءبىلىم ماڭىزدى، سەبەبى پايعامبارىمىز ﷺ عا ءامىر ەتىلگەن نارسە، وقى ياعني يقرا ەدى، مۇسىلمان جۇرتى سوناۋ يسلام تاراي باستاعاننان باستاپ، مەدىرەسەلەر اشتى، اسىرەسە باسراح جانە باعداتتا سولاي بولدى، باسقا قالالاردا دا سولاي، ءبىراق وسى ەكى قالا ايگىلى بولدى، ولاردا بىلىمگە ماحاببات بار ەدى، ءسۇبىحان-اللا، وسى ادامداردا ءبىلىم ۇيرەنۋگە، جۇرتقا كومەكتەسۋگە دەگەن ەرەكشە ماحاببات بولدى، سەبەبى ول كەز يسلامنىڭ ەرتە كەزەڭدەرى بولىپ، ولار پايعامبارىمىز ﷺ بىزگە ۇيرەتكەن نارسەلەردىڭ بارلىعىن مەڭگەرىپ وتىرۋى كەرەك بولدى، ولاردا ءتاليب ءىلىم ياعني ءىلىم شاكىرتى بولۋعا دەگەن ەرەكشە قىزىعۋشىلىق بولدى. كوپتەگەن مەدىرەسەلەر بار بولىپ، ونداعى ءار مەدىرەسەگە شاكىرتتەر الىس-جاقىننان، كەزكەلگەن جەردەن كەلىپ وقۋشى ەدى، سونىمەن بىرگە وسى مەدىرەسەدە شاكىرتتەر جاتىپ تۇراتىن ورىندار بولدى. ودان سوڭ ولار ءبىر جىل، ەكى جىل، ءتىپتى جەتى جىلعا دەيىن وسى مەدىرەسەلەردە وقيتىن، وسى مەكتەپ-مەدىرەسەلەردە وقىپ كەلگەن شاكىرتتەر عالىم بولىپ كەلەتىن، ودان سوڭ ولار جاڭا بالالارعا ءبىلىم ۇيرەتەتىن، ونداعىلاردىڭ يسلام ءبىلىمى وسەتىن، بارلىق ءبىلىم دە وسەتىن، بۇل مەكتەپ-مەدىرەسەلەردە تەك ءدىنني بىلىمدەر عانا ەمەس، مەديتسينا، جاراتىلىسىتىق عىلىم جانە باسقا سول سياقتى بىلىمدەر دە ۇيرەتىلەتىن ەدى.

ايتىپ وتكەنىمىزدەي، ءسۇبىحان-اللا، اللا ﷻ ءار نارسەگە حيكىمەت سالعان، سەبەبى وسى كەزدەرى ولار سياقتى ەرەكشە ەڭبەكقور، ۇيرەنگىش، ىزدەنگىش، تەك قانا وقۋ-جازۋمەن قالماعان، ءبىراق اقىلىمەن تۇسىنىگى دە بار ادامداردى تابا المايسىز، سول عۇلامالاردىڭ ءبىرى ءسايدينا تەرميزي حازىرەت ەدى، ول ۇلكەن مۋحاديس، مۋحاديس دەگەنىمىز پايعامبارىمىز ﷺ نان حاديستەردى جيناپ، كىتاپ ەتىپ قۇراستىرعان سوڭ ونى مۇسىلمانداردىڭ حاديس ۇيرەنۋى ءۇشىن قالدىرعان ادام. تەرميزي حازىرەت ورتا ازياداعى ءمالىم قالادا تۇراتىن، ول قويشى ەدى، ءبىراق ونىڭ پايعامبارىمىز ﷺ ءدىنىن ۇيرەنۋگە دەگەن ماحابباتىمەن قۇشتارلىعى زور بولدى، ول كەزدە ول بالا بولىپ، جاسى 10، 11 يا 12 دە بولسا كەرەك، وسى جاستار شاماسى ەدى، ونىڭ دوستارى دا بار بولىپ، ولاردىڭ بارلىعىنىڭ بىلىمگە دەگەن ماحابباتى كۇشتى بولدى، مىنە وسىلاي ولار شەشىمگە كەلىپ، «ءبىز كەتەلىك» دەيدى، ولار كوپ سويلەستى، سوڭىندا «ءبىز ءبىلىم ۇيرەنۋگە كەتۋىمىز كەرەك، بارلىعىن وسىندا قالدىرىپ، ءبىلىم الۋ ءۇشىن مەدىرەسەگە كەتەلىك» دەسەدى، وسىلايشا ولار بارلىعىن دايىنداپ، قالادان كەتپەك بولادى.

تەرميزي حازىرەت تە ۇيىنە كەلىپ، ساپارعا دايىندالادى، ال اناسى «سەن قايدا بارماقشىسىڭ؟» دەپ سۇرايدى، ول «مەن دوستارىممەن مەدىرەسەگە بارىپ، ءدىن ۇيرەنۋگە، ءىلىم ۇيرەنۋگە كەتەمىن» دەيدى، اناسى «مەن اۋرۋمىن، ماعان قارايتىن سەنەن باسقا ەشكىم جوق، مەنى قالاي تاستاپ كەتپەكسىڭ؟» دەيدى، ول بالاسى يمام تەرميزي حازىرەتكە وسىلاي دەر. ول كەزدە ول شامامەن 12 يا 13 جاستا بولاتىن، اناسى وعان «قاي جەرگە باراسىڭ؟» دەيدى، ول «مەن باسقا قالاعا بارىپ ۇيرەنەمىن» دەيدى، «وندا مەنى قالاي تاستاپ كەتپەكسىڭ؟ مەن اۋرۋمىن، كەسەلىم بار، ماعان قارايتىن سەنەن باسقا ەشكىم جوق، مەنى قالاي قياسىڭ؟» دەيدى اناسى تاعى دا، سوندا ول «بولدى، مەن بارمايمىن، سىزگە قارايمىن، انا» دەيدى، ونىڭ ەكى دوسى مەدىرەسەگە وقۋعا كەتەدى. ال ول دوستارىمەن بىرگە وقۋعا بارا الماعانى ءۇشىن كوڭىلسىزدەنىپ، ەشكىم كورمەيتىن ءبىر جەرگە بارىپ ابدەن جىلايدى، ول وسىلاي جىلاپ جاتقاندا، جاسى ەگدەلەۋ ادەمى ءبىر كىسى كەلىپ، «نەگە جىلايسىڭ؟» دەپ سۇرايدى، ول «مەدىرەسەگە وقۋعا بارعىم كەلگەن ەدى، ءبىراق انانىڭ سەبەبىمەن وقۋعا بارا المادىم، ول اۋرۋ ەدى، سوندىقتان وقۋدى تاستاپ، وسىندا قوي باعىپ ءجۇرمىن» دەيدى. ال ماناعى جاسامىس كىسى وعان «جاقسى، مەن ءبىراز نارسە بىلەمىن، ساعان ءبىلىم ۇيرەتۋىمە بولادى، ەگەر ۇناتساڭ، مەن ءار كۇنى كەلىپ، ءۇش ساعات ءبىلىم ۇيرەتەمىن، 3-4 ساعات، سەن شاماڭ جەتكەنىنشە ۇيرەن، ەگەر قالاساڭ، وسىلاي ىستە» دەيدى، ول قاتتى قۋانىپ، «جارايدى، مەن سىزدەن ءبىلىم ۇيرەنەيىن» دەيدى، مىنە وسىلاي ول اركۇنى ودان ۇيرەنە باستايدى، ءۇش جىلدان سوڭ، وقۋىن تاۋىسادى، ال تەرميزي حازىرەت «وقۋىمدى بىتىرگەن سوڭ عانا بۇل ءپىر-ۇستازىمنىڭ قىدىر الەيحيس-سالام ەكەندىگىن ءبىلدىم» دەيدى.

يمام تەرميزي بالالىق شاعىندا اناسىن قۇرمەتتەگەنى ءۇشىن جانە ءبىلىمدى شىنايى سۇيگەنى ءۇشىن، يسلام دۇنيەسىندەگى ەڭ ۇلكەن عۇلاماعا اينالدى، ونىڭ كىتاپتارىمەن حاديستەرى وسىنشاما جىلدار بويى وقىلىپ كەلدى، دەمەك ونىڭ كىتاپتارى مىڭ جىلدان بەرى وقىلىپ كەلەدى، ول قيامەتكە دەيىن وقىلاتىن بولادى، ميليارتتاعان ادام ودان ءبىلىم الدى، ۇزدىكسىز الۋدا، يمام تەرميزي حازىرەت، ارينە، يسلامنىڭ جۇرەگى بولعان تاساۋفقا ەرۋشى، ول ءوز بىلىمىنەن ءوزىنىڭ تاساۋفقا ەرەۋ كەرەكتىگىن وتە جاقسى بىلگەن ...

ءۋامين اللاھ ات-تاۋفيق، ءال-فاتيحا.
- اۋليە سوپى ماۋلانا شايىق مەحمەت ءادىل ءار-رابباني حازىرەت، ناقىشباند ءتاريقاتىنىڭ 41-اۋليە شايىعى

#يسلام #سۇننەت #اۋليە #جۇرەك #قازاق #ءدىن #ءتاريقات #سوپى #سوپىلىق #ناماز #اللا #اللاح #ورازا #مۇسۇلمان #عۇلاما #تۋراجول #ناقشىباندى #رابباني #تاساۋف #kazakhstan #kazakh #islam
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami
Сілтеме: https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=7863