Мазмұнды Көшіру

https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=2481
Сұхбат: оларға ертеден үйрет (2022.04.04)

«О иман келтіргендер, бұрынғыларға ораза ұстау әмір етілгендей, сендерге де ораза ұстау әмір етілді» (құран 2:183), алла тағала құран әзиму-шанда «ораза ұстау бұрынғыларға парыз етілгендей сендерге де парыз етілді» дейді, ораза исламда ғана емес, бұрынғы үмбеттерде де болған, бүкіл пайғамбар атаулының ораза ұстаған үмбеттерінің барлығы да мұсылман болған, ол тек қана соңғы пайғамбар яғни біздің пайғамбарымызбен шектелмеген, ораза одан бұрын да бар болған, ақиқатында бізден бұрынғы үмбеттердің оразасы бізден әлде қайда қиын болған, мәселен, олар оразасын кеште ашып, тамағын ішіп бола сала тағы да ораза ұстауға ниет ететін еді, осылай олар 23 сағат ораза ұстаған, олар бір сағаттай ғана тамақ жейтін, одан соң тағы ауыз бекітетін, ал алла тағала бізге оразаны қысқартып берді, бізден бұрынғы үмбеттердің ораза уақыты тым ұзақ еді, олардың кейбіреулері 6 ай ораза ұстайтын болған.

Ораза осылай берілген, ол адамдардың нәпсісін тәрбиелейді, оразаны қанша жастан бастап ұстаған жөн? ертеде үлкендер балаларына ораза ұстауды жақсы көргізіп, сүйдіріп өсіретін болған, себебі ол кезде олар барлығы тамақта бірге отыратын, балалар олардың сахур (таңғы ас) және ифтар ораза ашқандарын көріп өсетін еді, сондықтан балалар ораза ұстауға қызығатын болған әрі осылай олар да ораза ұстағысы келетін еді, ол кезде олар ең әуелі «жарым күн ораза ұстап көр» деп қызықтыратын да, қалған жарым күн оларға берілген сауға болатын, міне осылай олар балаларын ораза айында қуандырып қойушы еді, олар 7 не 8 жасқа келгенде жарым күн немесе толық күн, тіпті шыдай алғанынша ораза ұстауға үйретілетін болған, олар осылай біртіндеп ораза ұстап кететұғын еді.

Рамазан айы келгенде, егер балалар балиғатқа толса, оларға ораза ұстау парыз, ал балиғатқа жетпегендеріне ораза парыз емес, балалар балиғатқа жетуден бұрын, оларға ештеңе парыз емес, ол кезде оларға кәлима шахада айту ғана парыз, ал намаз, ораза сияқты барлық құлшылықтар оларға парыз болмаған, бірақ оны істегені абзал іс болмақ, себебі ол Алла әмірі-дүр, әсіресе намазды 7 жастан бастағаны абзал, ал олар 10 жасқа барғанда сөзсіз намаз оқуы керек, міне бұлар пайғамбарымыздың айтқандарынан еді.

Оразаны күшпен емес, махаббатпен үйреткен жөн, бала балиғатқа толғанда ораза парыз, сол кезден бастап олар ересектер қатарында есептелінеді, балиғат жасқа жеткенде олар сауаппен күнәні түсінеді, себебі олар бұдан былай бала емес, әлде қашан есейген адам болады, олар ісіне жауап беретін жасқа яғни мұкаллафқа жетеді, мұкаллаф дегеніміз алла тағала парыз еткен істерді істеу деген сөз, ал оны істемесе, олар жазаланатын болады, балиғатқа жетуден бұрынғы істеріне жаза жоқ, бұдан басқа тағы кімдерге жаза жүрмейді? есі ауысқан ақылы жоқ, жынды адамдарға жаза жүрмейді, олар ісіне жауапты емес, ал ақыл-есі түзу адамдар ораза ұстауы керек және басқа парыздардың барлығын істеуі керек.

Қазіргі отбасылармен ел-жұрт балаларын ораза ұстауға шабыттандырмайды, олар «балам мектепті қалдырмау керек, ол емтиханнан қалып қалмасын» дейді, балалары 17-18 жасқа келсе де, емтихан себепті оларға ораза ұстатпаған жағдайларға көп куа болдық, бұл жағдайда, олардың күнәсі оларға (ораза ұстатпағандарға) және олардың есейген балаларына да бірдей жазылмақ, себебі олар әлде қашан балиғат жасына жеткен, сондықтан олар парызды орындаулары керек, өздеріңіз де білесіздер, олар (биліктегілер) «бала 18 жастан соң істеген әрбір ісіне заңдық тұрғыдан жауап беруі керек, олар қылмыстары үшін жазаланады» дейді, бірақ бұндағымыз бөлек, бұнда балалар балиғатқа жеткен соң өз ісіне жауапты болмақ, демек, ол сонау 12 жастан басталады, осы жастан бастап оларға парыз істер жүктеледі.

Сондықтан жұртшылықпен отбасылар осы істерге көңіл бөлгені жөн, дін сендердің ойларың бойынша жүретін нәрсе емес, ол алла тағаланың әмірі бойынша жүретін нәрсе, оны пайғамбарымыз барлығымызға жеткізіп кетті, айтып өткеніміздей, балаға бұл құлшылықтар ерте үйретілсе, ол оған балиғатқа жетіп есейгенде оңайға түспек, міне осылай олар оразамен намазды ертерек бастайтын болады, ал егер олар бұған үйретілмесе, олар оны кейін бастаған кезде, оны өте қиын сезінетін болады, сонымен бірге көптеген сауаптарынан айырылып қалмақ. Алла тағала біз осы әдеміліктерді сыйлағай, алла тағала балаларымызға және баршамызға бұл сұлу құлшылықтарды атқаруға нәсіп еткей, иншалла.

Уәмин Аллаһ ат-Тауфиқ, әл-Фатиха.
Исламбол (Станбул), Түркия

- Әулие Сопы Маулана Шайық Мехмет Әділ әр-Раббани, Нақшыбанд Тәриқатының 41-Әулие Шайқы

#ислам #сүннет #әулие #жүрек #қазақ #дін #тәриқат #сопы #сопылық #намаз #алла #аллах #ораза #мұсұлман #ғұлама #туражол #нақшыбанды #раббани #тасауф #kazakhstan #kazakh #islam
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami
fb.com/tanirtaw



سۇحبات: ولارعا ەرتەدەن ۇيرەت (2022.04.04)

«و يمان كەلتىرگەندەر، بۇرىنعىلارعا ورازا ۇستاۋ ءامىر ەتىلگەندەي، سەندەرگە دە ورازا ۇستاۋ ءامىر ەتىلدى» (قۇران 2:183)، اللا تاعالا قۇران ءازيمۋ-شاندا «ورازا ۇستاۋ بۇرىنعىلارعا پارىز ەتىلگەندەي سەندەرگە دە پارىز ەتىلدى» دەيدى، ورازا يسلامدا عانا ەمەس، بۇرىنعى ۇمبەتتەردە دە بولعان، بۇكىل پايعامبار اتاۋلىنىڭ ورازا ۇستاعان ۇمبەتتەرىنىڭ بارلىعى دا مۇسىلمان بولعان، ول تەك قانا سوڭعى پايعامبار ياعني ءبىزدىڭ پايعامبارىمىزبەن شەكتەلمەگەن، ورازا ودان بۇرىن دا بار بولعان، اقيقاتىندا بىزدەن بۇرىنعى ۇمبەتتەردىڭ ورازاسى بىزدەن الدە قايدا قيىن بولعان، ماسەلەن، ولار ورازاسىن كەشتە اشىپ، تاماعىن ءىشىپ بولا سالا تاعى دا ورازا ۇستاۋعا نيەت ەتەتىن ەدى، وسىلاي ولار 23 ساعات ورازا ۇستاعان، ولار ءبىر ساعاتتاي عانا تاماق جەيتىن، ودان سوڭ تاعى اۋىز بەكىتەتىن، ال اللا تاعالا بىزگە ورازانى قىسقارتىپ بەردى، بىزدەن بۇرىنعى ۇمبەتتەردىڭ ورازا ۋاقىتى تىم ۇزاق ەدى، ولاردىڭ كەيبىرەۋلەرى 6 اي ورازا ۇستايتىن بولعان.

ورازا وسىلاي بەرىلگەن، ول ادامداردىڭ ءناپسىسىن تاربيەلەيدى، ورازانى قانشا جاستان باستاپ ۇستاعان ءجون؟ ەرتەدە ۇلكەندەر بالالارىنا ورازا ۇستاۋدى جاقسى كورگىزىپ، ءسۇيدىرىپ وسىرەتىن بولعان، سەبەبى ول كەزدە ولار بارلىعى تاماقتا بىرگە وتىراتىن، بالالار ولاردىڭ ساحۋر (تاڭعى اس) جانە يفتار ورازا اشقاندارىن كورىپ وسەتىن ەدى، سوندىقتان بالالار ورازا ۇستاۋعا قىزىعاتىن بولعان ءارى وسىلاي ولار دا ورازا ۇستاعىسى كەلەتىن ەدى، ول كەزدە ولار ەڭ اۋەلى «جارىم كۇن ورازا ۇستاپ كور» دەپ قىزىقتىراتىن دا، قالعان جارىم كۇن ولارعا بەرىلگەن ساۋعا بولاتىن، مىنە وسىلاي ولار بالالارىن ورازا ايىندا قۋاندىرىپ قويۋشى ەدى، ولار 7 نە 8 جاسقا كەلگەندە جارىم كۇن نەمەسە تولىق كۇن، ءتىپتى شىداي العانىنشا ورازا ۇستاۋعا ۇيرەتىلەتىن بولعان، ولار وسىلاي بىرتىندەپ ورازا ۇستاپ كەتەتۇعىن ەدى.

رامازان ايى كەلگەندە، ەگەر بالالار باليعاتقا تولسا، ولارعا ورازا ۇستاۋ پارىز، ال باليعاتقا جەتپەگەندەرىنە ورازا پارىز ەمەس، بالالار باليعاتقا جەتۋدەن بۇرىن، ولارعا ەشتەڭە پارىز ەمەس، ول كەزدە ولارعا كاليما شاحادا ايتۋ عانا پارىز، ال ناماز، ورازا سياقتى بارلىق قۇلشىلىقتار ولارعا پارىز بولماعان، ءبىراق ونى ىستەگەنى ابزال ءىس بولماق، سەبەبى ول اللا ءامىرى-ءدۇر، اسىرەسە نامازدى 7 جاستان باستاعانى ابزال، ال ولار 10 جاسقا بارعاندا ءسوزسىز ناماز وقۋى كەرەك، مىنە بۇلار پايعامبارىمىزدىڭ ايتقاندارىنان ەدى.

ورازانى كۇشپەن ەمەس، ماحابباتپەن ۇيرەتكەن ءجون، بالا باليعاتقا تولعاندا ورازا پارىز، سول كەزدەن باستاپ ولار ەرەسەكتەر قاتارىندا ەسەپتەلىنەدى، باليعات جاسقا جەتكەندە ولار ساۋاپپەن كۇنانى تۇسىنەدى، سەبەبى ولار بۇدان بىلاي بالا ەمەس، الدە قاشان ەسەيگەن ادام بولادى، ولار ىسىنە جاۋاپ بەرەتىن جاسقا ياعني مۇكاللافقا جەتەدى، مۇكاللاف دەگەنىمىز اللا تاعالا پارىز ەتكەن ىستەردى ىستەۋ دەگەن ءسوز، ال ونى ىستەمەسە، ولار جازالاناتىن بولادى، باليعاتقا جەتۋدەن بۇرىنعى ىستەرىنە جازا جوق، بۇدان باسقا تاعى كىمدەرگە جازا جۇرمەيدى؟ ەسى اۋىسقان اقىلى جوق، جىندى ادامدارعا جازا جۇرمەيدى، ولار ىسىنە جاۋاپتى ەمەس، ال اقىل-ەسى ءتۇزۋ ادامدار ورازا ۇستاۋى كەرەك جانە باسقا پارىزداردىڭ بارلىعىن ىستەۋى كەرەك.

قازىرگى وتباسىلارمەن ەل-جۇرت بالالارىن ورازا ۇستاۋعا شابىتتاندىرمايدى، ولار «بالام مەكتەپتى قالدىرماۋ كەرەك، ول ەمتيحاننان قالىپ قالماسىن» دەيدى، بالالارى 17-18 جاسقا كەلسە دە، ەمتيحان سەبەپتى ولارعا ورازا ۇستاتپاعان جاعدايلارعا كوپ كۋا بولدىق، بۇل جاعدايدا، ولاردىڭ كۇناسى ولارعا (ورازا ۇستاتپاعاندارعا) جانە ولاردىڭ ەسەيگەن بالالارىنا دا بىردەي جازىلماق، سەبەبى ولار الدە قاشان باليعات جاسىنا جەتكەن، سوندىقتان ولار پارىزدى ورىنداۋلارى كەرەك، وزدەرىڭىز دە بىلەسىزدەر، ولار (بيلىكتەگىلەر) «بالا 18 جاستان سوڭ ىستەگەن ءاربىر ىسىنە زاڭدىق تۇرعىدان جاۋاپ بەرۋى كەرەك، ولار قىلمىستارى ءۇشىن جازالانادى» دەيدى، ءبىراق بۇنداعىمىز بولەك، بۇندا بالالار باليعاتقا جەتكەن سوڭ ءوز ىسىنە جاۋاپتى بولماق، دەمەك، ول سوناۋ 12 جاستان باستالادى، وسى جاستان باستاپ ولارعا پارىز ىستەر جۇكتەلەدى.

سوندىقتان جۇرتشىلىقپەن وتباسىلار وسى ىستەرگە كوڭىل بولگەنى ءجون، ءدىن سەندەردىڭ ويلارىڭ بويىنشا جۇرەتىن نارسە ەمەس، ول اللا تاعالانىڭ ءامىرى بويىنشا جۇرەتىن نارسە، ونى پايعامبارىمىز بارلىعىمىزعا جەتكىزىپ كەتتى، ايتىپ وتكەنىمىزدەي، بالاعا بۇل قۇلشىلىقتار ەرتە ۇيرەتىلسە، ول وعان باليعاتقا جەتىپ ەسەيگەندە وڭايعا تۇسپەك، مىنە وسىلاي ولار ورازامەن نامازدى ەرتەرەك باستايتىن بولادى، ال ەگەر ولار بۇعان ۇيرەتىلمەسە، ولار ونى كەيىن باستاعان كەزدە، ونى وتە قيىن سەزىنەتىن بولادى، سونىمەن بىرگە كوپتەگەن ساۋاپتارىنان ايىرىلىپ قالماق. اللا تاعالا ءبىز وسى ادەمىلىكتەردى سىيلاعاي، اللا تاعالا بالالارىمىزعا جانە بارشامىزعا بۇل سۇلۋ قۇلشىلىقتاردى اتقارۋعا ءناسىپ ەتكەي، ينشاللا.

ءۋامين اللاھ ات-تاۋفيق، ءال-فاتيحا.
يسلامبول (ستانبۋل)، تۇركيا

- اۋليە سوپى ماۋلانا شايىق مەحمەت ءادىل ءار-رابباني، ناقشىباند ءتاريقاتىنىڭ 41-اۋليە شايقى

#يسلام #سۇننەت #اۋليە #جۇرەك #قازاق #ءدىن #ءتاريقات #سوپى #سوپىلىق #ناماز #اللا #اللاح #ورازا #مۇسۇلمان #عۇلاما #تۋراجول #ناقشىباندى #رابباني #تاساۋف #kazakhstan #kazakh #islam
nvrislam.net
instagram.com/nvrislami
fb.com/tanirtaw
Сілтеме: https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=2481