ҚАЗАҚТЫҢ ЖЕТІ АТА ІШІНДЕ ҚЫЗ АЛЫСПАУ ҚАШАН ШЫҚҚАН?
https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=2451
ҚАЗАҚТЫҢ ЖЕТІ АТА ІШІНДЕ ҚЫЗ АЛЫСПАУЫ ҚАШАН ШЫҚҚАН?
Қазақ хандығы тұсында қазаққа мәлім қан бұзылу ауруы тарады,
кейін сол кездегі хан әйгілі емші Өтейбойдақ Тілеуқабылұлының
нұсқауымен жеті атадан қыз алыспау заңын шығарды, қан тазарту
үшін қылынған еді, кейін осы "жеті ата ішінде қыз алыспау түзімі"
қасымханның қасқа жолымен есімханның ескі жолына заң болып
енгізілді (шамамен 15-16-ғасырларда), кімде-кім ханның бұл әміріне
қайшылық жасаса "тексіз не арсыз" аталынып ажырастырылатын
немесе сарт-саманның еліне жер аударылып я көшіріліп жіберілетін
болған, бұл "жеті атадан қыз алыспау түзімі" пайғамбардың "қаны
алыстан үйленіңдер, ұрпақтарыңның денсаулығы жақсы болады"
деген хадисіне негізделе шыққан, әйгілі емші өтейбойдақтың кітабы
қытайдағы қазақтар арасынан шықты, еңбектің аты "шипагерлік
баян", ол бүкіл қытайда зор дүмпу қозғаған еңбек ретінде қаралады,
жеті атадан қыз алыспау қазақтан тыс үндідегі мәлім азшылық
мұсылман қауымының арасында да әлі күнге сақталынып келеді.
قازاقتىڭ جەتى اتا ىشىندە قىز الىسپاۋى قاشان شىققان؟
قازاق حاندىعى تۇسىندا قازاققا ءمالىم قان بۇزىلۋ اۋرۋى تارادى،
كەيىن سول كەزدەگى حان ايگىلى ەمشى وتەيبويداق تىلەۋقابىلۇلىنىڭ
نۇسقاۋىمەن جەتى اتادان قىز الىسپاۋ زاڭىن شىعاردى، قان تازارتۋ
ءۇشىن قىلىنعان ەدى، كەيىن وسى "جەتى اتا ىشىندە قىز الىسپاۋ ءتۇزىمى"
قاسىمحاننىڭ قاسقا جولىمەن ەسىمحاننىڭ ەسكى جولىنا زاڭ بولىپ
ەنگىزىلدى (شامامەن 15-16-عاسىرلاردا)، كىمدە-كىم حاننىڭ بۇل امىرىنە
قايشىلىق جاساسا "تەكسىز نە ارسىز" اتالىنىپ اجىراستىرىلاتىن
نەمەسە سارت-ساماننىڭ ەلىنە جەر اۋدارىلىپ يا كوشىرىلىپ جىبەرىلەتىن
بولعان، بۇل "جەتى اتادان قىز الىسپاۋ ءتۇزىمى" پايعامباردىڭ "قانى
الىستان ۇيلەنىڭدەر، ۇرپاقتارىڭنىڭ دەنساۋلىعى جاقسى بولادى"
دەگەن حاديسىنە نەگىزدەلە شىققان، ايگىلى ەمشى وتەيبويداقتىڭ كىتابى
قىتايداعى قازاقتار اراسىنان شىقتى، ەڭبەكتىڭ اتى "شيپاگەرلىك
بايان"، ول بۇكىل قىتايدا زور ءدۇمپۋ قوزعاعان ەڭبەك رەتىندە قارالادى،
جەتى اتادان قىز الىسپاۋ قازاقتان تىس ۇندىدەگى ءمالىم ازشىلىق
مۇسىلمان قاۋىمىنىڭ اراسىندا دا ءالى كۇنگە ساقتالىنىپ كەلەدى.
#қазақ #тәриқат #салауат #дана #әулие #ілім #ислам #дін #сопылық #пайғамбар #құран #хадис #Kazakhstan #адамгершілік #иман #балалар #шәриғат #салт #дәстүр #Қазақстан #жаңалық #maulana #rumi #руми #мәуләна #яссуи #күн #нақыл #пайғамбар #мұхаммад #махаббат
instagram.com/tanirtaw
facebook.com/tanirtaw
nvrislam.net
Сілтеме: https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=2451