Үйіңді саудаға салма (2021.12.25)
https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=179
Үйіңді саудаға салма (2021.12.25)
Қасиетті пайғамбарымыз «бұл дүниедегі тағы бір бақыт жақсы жар, бала-шаға және далда боларлық үйіңнің болуы.» дейді, ал Түріктерде «үйің дүниең үшін, иманың әқиретің үшін.» деген аталы сөз бар, үйге йе болуың жақсы іс, ол алла тағаладан келетін үлкен нығымет, адамдардың үйі болса, ол басына пана болады, жұмыс немесе басқа іс етседе сонда істейді, олар сол баспанасында өмір сүреді. Алайда кейбір адамдар ... қазір ақырзаман кезі болып, расында шайтан көптеген адамдарды алдап жатыр, сан қйлы істер туылуда, мәселен адамдар ақша таппақ болып, қолында бар мүлкінің бәрін сатуда, олар осылай тіптіде көп ақшаға кенелемін деп, соңында басындағы баспанасы үйінен айырылды.
Жұрт сауда істеп, кейде пайда тапса, кейде зиян тартып жатады, бірақ олар бұнда ол отбасымен бірге паналап тұрар жәйі үйін саудаға араластырмауы керек, олар үйімді саудаға салып, онымен ақша табамын деп ешқашан ойламасын. Адамдар «алтын бағасы өсіп, ақша айырбас бағасы түсті, біз шетел ақшаларын көптеп сатып алып, одан пайда табамыз.» дейді, бірақ олар бұндай ойда болмауы және қателік жасамауы тиіс, көптеген жандар қателікке ұрынуда, осындай істер хақында олар кейде кеңеседі кейде кеңессіз өзі бітірмек болады, бұнда әр істің шегі бар, оны қазіргілер «қызыл сызық» дейді. Ешқашан өзіңмен бала-шағаңа пана болып тұрған үйіңе жолаушы болма, оған тиіспе, оны бұндай саудаларға салма, баспана алла тағаладан келген бір нығымет, сен оны қорғап, аялауға тиістісің. Басқа нәрселермен сауда жасарсың әрі оның пайдасын көріп немесе зиянын тартарсың, бірақ сауда істеудің жөні осы екен деп бала-шаға отбасыңды пана боларлық жәйынан айырма, оларды үйсіз-күйсіз көшеде қаңғыртып қойма.
Айтып өткеніміздей қазір ақырзаман уақыты, жарна базармен ақша айырбастар күн сайын артуда, алайда оның астарында жұртты алдайтын көптеген қулықтар бар, олар адамдары «қазір осы бір үйімді сатып, артынан үш немесе бес үй сатып аламын.» деп ойлайтын есек дәмелілікке еліктіруде, ал осыған ергендер үйінен айырылып, көшеде қаңғырып қалды, адамдар базарлардың бұндай еліктірулерне еш назар салмау керек, «бір үй сатып үш үй, бес үй аламын» деген дәмемен ашкөздікке салынба, ашкөздік - кесірлі іс, тойымсыз болғың келсе алла тағаланың құзіретіне тойымсыз бол, алла тағалаға құлшылық етуге тойымсыздық қыл.
Араптармен Түріктерде «Дамиттаға күрішке барамын деп жармадан айырылыпты.» деген тәмсіл сөз бар, бұл жоғарыдағы жағдайларға байланысты айтылған бір жақсы мысал. Дамиттаның не екенін көп адам біле бермейді, бұрынғылар білетін, қазір универлер ондағыларға соншама білім үйретіп жатыр, бірақ сол үйренгіштер Дамитта была тұра тұрсын, Кония қаласының қайда екенінде білмейді. Дамитта болса Мысырдағы бір қала, дүниедегі ең әйгілі күріштер сонда өседі, ол арадан күріштің табылмау мүмкіншілігі жоқ яғни ол ара күрішке аса мол жер болатұғын. Ертеде қазіргідей емес, жеуге жармада немесе басқа риздықтарда көп табыла бермейтін-ді, хикая бойынша, бір кісі тағы бір кісіге жарма сатпақ болыпты, бары да сол екен, бірақ сатып алушы кісі «мен Дамиттаға барып күріш аламын, күріш жармадан дәмді ғой, маған күріш керек.» депті, алайда алла тағаланың хикіметімен ол жылы бұл адам Дамиттадан ешқандай күріш таба алмай сенделіп, үй жағына құр алақан қайтыпты әрі әлгі адамнан жарма сатып алмақ болыпты, алайда ол кезде сатушының жармалары да сатылып бітіпті де, оған ештеңе қалмапты.
Бұл тәмсіл әңгіме қазіргі адамдардың жағдайына дәл сәйкесетін мысал болып тұр, олар басындағы үйлерін сатып, оның ақшасын тағы бір жерге салмақ, одан соң тапқан ақшаға бес-он немесе тіпті көп үй аламын деген дәмемен жүр, алайда бұл ақшалары олардың қолынан суша ағып кетеді де, соңында баспана үйінен айырылып, тұрарға жер таппай қаңғырып қалады. Сондықтан бұнда мынаған көңіл бөл, қандай сауда-бизініс істемек болып, оған аңсарың қанша аусада, ол нәрселерге үйіңді араластыруды ойыңнан шығарып жібер, үйіңді тәуекелге тікпе, бұл ең соңғы шек, тойымсыз ашкөздікке салынба, алла тағала біздерді панасына алғай.
Пайғамбарымыздың ақыл-кеңестері бойынша «баспана үйің бұл дүниедегі бір қуанышың және ол ақиретіңе де пайдалы.» делінеді, үй жалдап жүргендер үй жалдап жүре берер, бірақ басында өз үйі барлар жалғыз үйін саудаға саламын деп көшеде қаңғырып қалмауы тиіс, олай етсең тағыда басқа көптеген жапа-машақатпен бәлелерге дұшар боларсың. Алла тағала біздерді қорғағай және біздерді өз нәпсілеріміздің тойымсыз ашкөздігімен жаман кесірінен сақтағай, алла тағала әрбірімізге жар болғай, жәрдем еткей.
Уәмин Аллаһ ат-Тауфиқ, әл-Фатиха.
Исламбол (Станбул), Түркия
- Әулие Сопы Маулана Шайық Мехмет Әділ әр-Раббани
#ислам #сүннет #әулие #жүрек #қазақ #дін #тәриқат #сопы #сопылық #намаз #алла #аллах #ораза #мұсұлман #ғұлама #туражол #нақшыбанды #раббани #тасауф
http://www.fb.com/tanirtaw
ءۇيىڭدى ساۋداعا سالما (2021.12.25)
قاسيەتتى پايعامبارىمىز «بۇل دۇنيەدەگى تاعى ءبىر باقىت جاقسى جار، بالا-شاعا جانە دالدا بولارلىق ءۇيىڭنىڭ بولۋى.» دەيدى، ال تۇرىكتەردە «ءۇيىڭ دۇنيەڭ ءۇشىن، يمانىڭ اقيرەتىڭ ءۇشىن.» دەگەن اتالى ءسوز بار، ۇيگە يە بولۋىڭ جاقسى ءىس، ول اللا تاعالادان كەلەتىن ۇلكەن نىعىمەت، ادامداردىڭ ءۇيى بولسا، ول باسىنا پانا بولادى، جۇمىس نەمەسە باسقا ءىس ەتسەدە سوندا ىستەيدى، ولار سول باسپاناسىندا ءومىر سۇرەدى. الايدا كەيبىر ادامدار ... قازىر اقىرزامان كەزى بولىپ، راسىندا شايتان كوپتەگەن ادامداردى الداپ جاتىر، سان قيلى ىستەر تۋىلۋدا، ماسەلەن ادامدار اقشا تاپپاق بولىپ، قولىندا بار مۇلكىنىڭ ءبارىن ساتۋدا، ولار وسىلاي تىپتىدە كوپ اقشاعا كەنەلەمىن دەپ، سوڭىندا باسىنداعى باسپاناسى ۇيىنەن ايىرىلدى.
جۇرت ساۋدا ىستەپ، كەيدە پايدا تاپسا، كەيدە زيان تارتىپ جاتادى، بىراق ولار بۇندا ول وتباسىمەن بىرگە پانالاپ تۇرار ءجايى ءۇيىن ساۋداعا ارالاستىرماۋى كەرەك، ولار ءۇيىمدى ساۋداعا سالىپ، ونىمەن اقشا تابامىن دەپ ەشقاشان ويلاماسىن. ادامدار «التىن باعاسى ءوسىپ، اقشا ايىرباس باعاسى ءتۇستى، ءبىز شەتەل اقشالارىن كوپتەپ ساتىپ الىپ، ودان پايدا تابامىز.» دەيدى، بىراق ولار بۇنداي ويدا بولماۋى جانە قاتەلىك جاساماۋى ءتيىس، كوپتەگەن جاندار قاتەلىككە ۇرىنۋدا، وسىنداي ىستەر حاقىندا ولار كەيدە كەڭەسەدى كەيدە كەڭەسسىز ءوزى بىتىرمەك بولادى، بۇندا ءار ءىستىڭ شەگى بار، ونى قازىرگىلەر «قىزىل سىزىق» دەيدى. ەشقاشان وزىڭمەن بالا-شاعاڭا پانا بولىپ تۇرعان ۇيىڭە جولاۋشى بولما، وعان تيىسپە، ونى بۇنداي ساۋدالارعا سالما، باسپانا اللا تاعالادان كەلگەن ءبىر نىعىمەت، سەن ونى قورعاپ، ايالاۋعا ءتيىستىسىڭ. باسقا نارسەلەرمەن ساۋدا جاسارسىڭ ءارى ونىڭ پايداسىن كورىپ نەمەسە زيانىن تارتارسىڭ، بىراق ساۋدا ىستەۋدىڭ ءجونى وسى ەكەن دەپ بالا-شاعا وتباسىڭدى پانا بولارلىق ءجايىنان ايىرما، ولاردى ءۇيسىز-كۇيسىز كوشەدە قاڭعىرتىپ قويما.
ايتىپ وتكەنىمىزدەي قازىر اقىرزامان ۋاقىتى، جارنا بازارمەن اقشا ايىرباستار كۇن سايىن ارتۋدا، الايدا ونىڭ استارىندا جۇرتتى الدايتىن كوپتەگەن قۋلىقتار بار، ولار ادامدارى «قازىر وسى ءبىر ءۇيىمدى ساتىپ، ارتىنان ءۇش نەمەسە بەس ءۇي ساتىپ الامىن.» دەپ ويلايتىن ەسەك دامەلىلىككە ەلىكتىرۋدە، ال وسىعان ەرگەندەر ۇيىنەن ايىرىلىپ، كوشەدە قاڭعىرىپ قالدى، ادامدار بازارلاردىڭ بۇنداي ەلىكتىرۋلەرنە ەش نازار سالماۋ كەرەك، «ءبىر ءۇي ساتىپ ءۇش ءۇي، بەس ءۇي الامىن» دەگەن دامەمەن اشكوزدىككە سالىنبا، اشكوزدىك - كەسىرلى ءىس، تويىمسىز بولعىڭ كەلسە اللا تاعالانىڭ قۇزىرەتىنە تويىمسىز بول، اللا تاعالاعا قۇلشىلىق ەتۋگە تويىمسىزدىق قىل.
اراپتارمەن تۇرىكتەردە «داميتتاعا كۇرىشكە بارامىن دەپ جارمادان ايىرىلىپتى.» دەگەن ءتامسىل ءسوز بار، بۇل جوعارىداعى جاعدايلارعا بايلانىستى ايتىلعان ءبىر جاقسى مىسال. داميتتانىڭ نە ەكەنىن كوپ ادام بىلە بەرمەيدى، بۇرىنعىلار بىلەتىن، قازىر ۋنيۆەرلەر ونداعىلارعا سونشاما ءبىلىم ۇيرەتىپ جاتىر، بىراق سول ۇيرەنگىشتەر داميتتا بىلا تۇرا تۇرسىن، كونيا قالاسىنىڭ قايدا ەكەنىندە بىلمەيدى. داميتتا بولسا مىسىرداعى ءبىر قالا، دۇنيەدەگى ەڭ ايگىلى كۇرىشتەر سوندا وسەدى، ول ارادان كۇرىشتىڭ تابىلماۋ مۇمكىنشىلىگى جوق ياعني ول ارا كۇرىشكە اسا مول جەر بولاتۇعىن. ەرتەدە قازىرگىدەي ەمەس، جەۋگە جارمادا نەمەسە باسقا ريزدىقتاردا كوپ تابىلا بەرمەيتىن-ءدى، حيكايا بويىنشا، ءبىر كىسى تاعى ءبىر كىسىگە جارما ساتپاق بولىپتى، بارى دا سول ەكەن، بىراق ساتىپ الۋشى كىسى «مەن داميتتاعا بارىپ كۇرىش الامىن، كۇرىش جارمادان ءدامدى عوي، ماعان كۇرىش كەرەك.» دەپتى، الايدا اللا تاعالانىڭ حيكىمەتىمەن ول جىلى بۇل ادام داميتتادان ەشقانداي كۇرىش تابا الماي سەندەلىپ، ءۇي جاعىنا قۇر الاقان قايتىپتى ءارى الگى ادامنان جارما ساتىپ الماق بولىپتى، الايدا ول كەزدە ساتۋشىنىڭ جارمالارى دا ساتىلىپ ءبىتىپتى دە، وعان ەشتەڭە قالماپتى.
بۇل ءتامسىل اڭگىمە قازىرگى ادامداردىڭ جاعدايىنا ءدال سايكەسەتىن مىسال بولىپ تۇر، ولار باسىنداعى ۇيلەرىن ساتىپ، ونىڭ اقشاسىن تاعى ءبىر جەرگە سالماق، ودان سوڭ تاپقان اقشاعا بەس-ون نەمەسە ءتىپتى كوپ ءۇي الامىن دەگەن دامەمەن ءجۇر، الايدا بۇل اقشالارى ولاردىڭ قولىنان سۋشا اعىپ كەتەدى دە، سوڭىندا باسپانا ۇيىنەن ايىرىلىپ، تۇرارعا جەر تاپپاي قاڭعىرىپ قالادى. سوندىقتان بۇندا مىناعان كوڭىل ءبول، قانداي ساۋدا-ءبيزىنىس ىستەمەك بولىپ، وعان اڭسارىڭ قانشا اۋسادا، ول نارسەلەرگە ءۇيىڭدى ارالاستىرۋدى ويىڭنان شىعارىپ جىبەر، ءۇيىڭدى تاۋەكەلگە تىكپە، بۇل ەڭ سوڭعى شەك، تويىمسىز اشكوزدىككە سالىنبا، اللا تاعالا بىزدەردى پاناسىنا العاي.
پايعامبارىمىزدىڭ اقىل-كەڭەستەرى بويىنشا «باسپانا ءۇيىڭ بۇل دۇنيەدەگى ءبىر قۋانىشىڭ جانە ول اقيرەتىڭە دە پايدالى.» دەلىنەدى، ءۇي جالداپ جۇرگەندەر ءۇي جالداپ جۇرە بەرەر، بىراق باسىندا ءوز ءۇيى بارلار جالعىز ءۇيىن ساۋداعا سالامىن دەپ كوشەدە قاڭعىرىپ قالماۋى ءتيىس، ولاي ەتسەڭ تاعىدا باسقا كوپتەگەن جاپا-ماشاقاتپەن بالەلەرگە دۇشار بولارسىڭ. اللا تاعالا بىزدەردى قورعاعاي جانە بىزدەردى ءوز ناپسىلەرىمىزدىڭ تويىمسىز اشكوزدىگىمەن جامان كەسىرىنەن ساقتاعاي، اللا تاعالا اربىرىمىزگە جار بولعاي، جاردەم ەتكەي.
ءۋامين اللاھ ات-تاۋفيق، ءال-فاتيحا.
يسلامبول (ستانبۋل)، تۇركيا
- اۋليە سوپى ماۋلانا شايىق مەحمەت ءادىل ءار-رابباني
#يسلام #سۇننەت #اۋليە #جۇرەك #قازاق #ءدىن #تاريقات #سوپى #سوپىلىق #ناماز #اللا #اللاح #ورازا #مۇسۇلمان #عۇلاما #تۋراجول #ناقشىباندى #رابباني #تاساۋف
Сілтеме: https://www.nvrislam.net/index.php?j=kz&post=179